HUKUK
Patent Hukuku Başvuruları
Patentlerin hakları 551 Sayılı patentlerin korunması hakkında kanun hükmünde kararname (K.H.K) kapsamında korunmaktadır. Bir patent tescil edildiği zamandan itibaren marka hukukundaki ulusal ve uluslararası haklarından faydalanmaya başlamaktadır. Türkiye’de patent hukuku uluslararası kanunlardan ve ortak alınmış kararlar neticesinde oluşturulmuştur. Tüm ülkelerde Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı (WIPO) tarafından kontrol edilen ortak hukuk kuralları mevcuttur.
Patent sahiplerinin haksız kullanımlara ve patent başvurularına karşı başvurabileceği hukuki yollar ve dava türleri vardır:
PATENTİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ
(551 KHK 129)
Zarar gören kişiler Cumhuriyet Savcılığı kanalıyla ilgili resmi makamlar
Ayrıca, 129. Maddenin birinci fıkrasının (d) bendine göre, patent isteme hakkına sahip kişiler de dava açabilir.
Yetkili ve görevli Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi tarafından karar verilir.
Dava zamanaşımı süresi Patentin koruma süresinin devamınca veya hakkın sona ermesini izleyen beş yıldır.
Hükümsüzlük kararı başvuru tarihinden itibaren geriye dönük olarak herkese karşı hüküm ifade eder. (istisnası; karardan önce kesinleşmiş tecavüz kararları ve yapılan sözleşmeler geçerlidir.)
Patentin hükümsüzlüğüne ilişkin karar, zorunlu olarak, ek patentlerin de hükümsüz olması sonucunu doğurmaz.
Ancak, hükümsüzlük kararının tebliğinden itibaren 3 ay içerisinde, ek patentlerin bağımsız patentlere dönüştürülmesi için, başvuruda bulunulmazsa, patentin hükümsüzlüğü ek patentlerin de hükümsüz olması sonucunu doğurur.
-patent kanunu için tıklayın-
Patentin Hükümsüzlük Nedenleri
Patent konusunun, bu KHK’nın 5.-10. maddelerinde belirtilen , patent verilebilirlik şartlarına sahip olmadığı ispat edilmişse;
Buluşun, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alanda bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve tam olarak tanımlanmadığı ispat edilmişse;
Patentin konusunun, yapılmış olan başvurunun kapsamı dışına çıktığı veya patentin 45. madde anlamında ayrılmış olan bir başvuruya veya 12. maddeye göre yapılan bir başvuruya dayandığı ve onların kapsamlarını aştığı ispat edilmişse;
Patent sahibinin, 11. maddeye göre patent isteme hakkına sahip bulunmadığı ispat edilmişse,
Patent sahibinin, 11. maddeye göre patent isteme hakkına sahip bulunmadığı hakkındaki iddia, ancak, buluşu yapan veya halefleri tarafından ileri sürülebilir. Bu durumda, bu KHK’nın 12. maddesi (GASP) hükmü uygulanır.
Hükümsüzlük nedenleri patentin sadece bir bölümüne ilişkin bulunuyorsa, sadece o bölümü etkileyen istem veya istemlerin iptali suretiyle, kısmi hükümsüzlüğe karar verilir. Bir istemin kısmen hükümsüzlüğüne karar verilemez.
Kısmi hükümsüzlük sonucu, patent ile korunan buluşun iptal edilmeyen istem veya istemleri, bu KHK’nın 5.-7. madde hükümlerine uygun olması halinde, patent, bu kısım için geçerli kalır.
FAYDALI MODELİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ
(551 KHK 165)
* Faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü, koruma süresinin devamınca talep edilebilir. (Patentten farklı)
* Zarar gören kişiler Cumhuriyet Savcılığı kanalıyla ilgili resmi makamlar. Ayrıca, 165. maddenin birinci fıkrasının (d) bendine göre, patent isteme hakkına sahip kişiler de dava açabilir.
* Yetkili ve görevli Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi tarafından karar verilir.
FM (Faydalı Model) Hükümsüzlük Nedenleri
Faydalı model konusunun, bu KHK’nın 154,155,156. maddelerinde belirtilen hükümlere aykırılığı ispat edilmişse;
Buluşun, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alanda bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve tam olarak tanımlanmadığı ispat edilmişse;
FM konusunun, yapılmış olan başvurunun kapsamı dışına çıktığı ve FM’nin 45. madde anlamında ayrılmış olan bir başvuruya veya 12. maddeye göre yapılan bir başvuruya dayandığı onların kapsamlarını aştığı ispat edilmişse;
FM belgesi sahibinin, 157. maddeye göre FM belgesi isteme hakkına sahip bulunmadığı ispat edilmişse;
FM belgesi sahibinin, 157. maddeye göre FM belgesi isteme hakkına sahip bulunmadığı hakkındaki iddia, ancak, buluşu yapan veya halefleri tarafından ileri sürülebilir.
Bu durumda, bu KHK’nın 12. maddesi (GASP) hükmü uygulanır.
Hükümsüzlük nedenleri FM’nin sadece bir bölümüne ilişkin bulunuyorsa, sadece o bölümü etkileyen istem veya istemlerin iptali suretiyle, kısmi hükümsüzlüğe karar verilir. Bir istemin kısmen hükümsüzlüğüne karar verilemez.
Kısmi hükümsüzlük sonucu, FM belgesinin iptal edilmeyen istem veya istemleri, bu KHK’nın 5.-7. madde hükümlerine uygun olması halinde, patent, bu kısım için geçerli kalır.
Faydalı Model Belgesinin verilmesine karşı gerekçeli itirazların başvuru sahibince dikkate alınmayarak FM belgesi verilmesi ve itirazla ilgili nedenlerle hükümsüzlüğe karar verilmiş olması halinde itiraz sahibi üçüncü kişilerin FM belgesi sahibinden tazminat talep hakkı doğar.
PATENTTEN DOĞAN HAKKA TECAVÜZ HALİNDE HUKUK DAVALARI
(551 KHK 136 ve devamı)
Patentten Doğan Hakka Tecavüz Sayılan Fiiller
Patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek;
Kısmen veya tamamen taklit suretiyle meydana getirildiğini bildiği veya bilmesi gerektiği halde, tecavüz yoluyla üretilen ürünleri satmak, dağıtmak veya bir başka şekilde ticaret alanına çıkarmak veya bu amaçlar için ithal etmek veya ticari amaçla elde bulundurmak veya uygulamaya koymak suretiyle kullanmak;
Patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu olan usulü kullanmak veya buluş konusu usule doğrudan doğruya elde edilen ürünleri satmak dağıtmak veya bir başka şekilde ticaret alanına çıkarmak veya bu amaçlar için ithal etmek veya uygulamaya koymak suretiyle kullanmak;
Patent sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devir etmek;
Bu fiillere iştirak veya yardım veya bunları teşvik etmek veya hangi şekil ve şartlarda olursa olsun bu fillerin yapılmasını kolaylaştırmak.
Kendisinde bulunan ve haksız olarak üretilen veya ticaret alanına çıkarılan eşyanın nereden alındığını veya nasıl sağlandığını bildirmekten kaçınmak.
Patent bir ürünün yapılışına ait bir usul için alınmışsa, aynı nitelikleri taşıyan her ürün, patenti alınmış usule göre yapılmış sayılır. Usule tecavüz etmeksizin ürünü ürettiğini iddia eden davalı bunu ispat etmekle yükümlüdür.
Patent Hakkına Tecavüze İlişkin Hukuk Davası
Patent sahibinin talepleri:
Patentten doğan haklara tecavüz fiillerinin durdurulması;
Tecavüzün giderilmesi ve maddi ve manevi zararın tazmini.
Patentten doğan haklara tecavüz suretiyle üretilen veya ithal edilen ürünlere, bunların üretiminde doğrudan doğruya kullanılan araçlara ve patente bağlı bir usulün kullanılmasını sağlayan araçlara el konulması
Mümkün olduğu takdirde el konulan ürün ve araçlar üzerinde kendisine mülkiyet hakkının tanınması talebi; Bu durumda, söz konusu ürünlerin değeri, tazminat miktarından düşülür. Bu değer, kabul edilen tazminatı aştığı zaman, patent sahibinin fazlayı karşı tarafa ödemesi gerekir.
Patentten doğan haklara tecavüzün devamını önlemek üzere tedbirlerin alınması, el konulan ürünlerin ve araçların şekillerinin değiştirilmesi veya patentten doğan haklara tecavüzün önlemesi için, kaçınılmaz ise, imhası talebi;
Patentten doğan haklara tecavüz eden kişi aleyhine verilen mahkeme kararının, masrafları tecavüz eden tarafından karşılanarak, ilgililere tebliğ edilmesi ve kamuya ilan yoluyla duyurulması talebi.
Patent İhtarname
İhtarname kullanıldığı amaç bakımından geniş kapsamlı anlamlar çağrıştıran kavramdır. Bu anlama istinaden Noterlik Yasası Yönetmeliğinde, "her türlü yasal işlemlerde muhatabına yasa, sözleşme, örf ve adetten kazanılan hak ve taleplerin yazılı olarak beyan edilmesi ya da haber edilmesi açısından yapılan işlemlere ihtarname ya da ihbarname ismi verilir." şeklinde tanımlanmıştır. Yönetmelikte belirtildiği gibi, her türlü yasal işlemler biçimde yer alan bir tanım, yasal işlemlerin ne kadar fazla çeşitli olması akabinde; ihtarnamenin çerçevesinin ne denli geniş olabileceği kavranabilmektedir.
İhtarnamenin ne zaman ne şekilde çekileceği ve içeriği önemlidir. Bunun için fikri sınai haklar konusunda uzman avukat ve hukuk işleri kadrosu ile çalışan ofisimizden yardım alabilirsiniz.
Çekilecek patent İhtarnamesi ile muhatabınıza aranızda yaşanan yasal ilişki kapsamında kendinize haksızlık yapıldığını düşünüyorsanız bu haksızlığın kapatılmasını talep etmek, karşı tarafın haksız kazancı için alacağınızın ödenmesini talep etmek, sözleşmeden kazanılan haklarınızı istemek şeklindeki durumların muhataba beyan edilmesi gibi pek çok hususu barındırabilir.
Yoğun ar-ge çalışmalarından sonra edinilen patent hakları korunması gözetilmesi gereken süreçleri gerektirir. Patent hakları ile ilgili ihlal durumunda karşı tarafın yaptığı bu ihlal ve tecavüz durumunun hatırlatılması önemli aşamalardan biridir. Çünkü bu hatırlatma açılacak davaları ve süreçleri etkilemektedir. Bu aşamada Asyaturk Patent olarak müvekkillerimize yön göstermekte ve danışmanlık yapılmaktadır.
Patent sahiplerinin haksız kullanımlara ve patent başvurularına karşı başvurabileceği hukuki yollar ve dava türleri vardır:
PATENTİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ
(551 KHK 129)
Zarar gören kişiler Cumhuriyet Savcılığı kanalıyla ilgili resmi makamlar
Ayrıca, 129. Maddenin birinci fıkrasının (d) bendine göre, patent isteme hakkına sahip kişiler de dava açabilir.
Yetkili ve görevli Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi tarafından karar verilir.
Dava zamanaşımı süresi Patentin koruma süresinin devamınca veya hakkın sona ermesini izleyen beş yıldır.
Hükümsüzlük kararı başvuru tarihinden itibaren geriye dönük olarak herkese karşı hüküm ifade eder. (istisnası; karardan önce kesinleşmiş tecavüz kararları ve yapılan sözleşmeler geçerlidir.)
Patentin hükümsüzlüğüne ilişkin karar, zorunlu olarak, ek patentlerin de hükümsüz olması sonucunu doğurmaz.
Ancak, hükümsüzlük kararının tebliğinden itibaren 3 ay içerisinde, ek patentlerin bağımsız patentlere dönüştürülmesi için, başvuruda bulunulmazsa, patentin hükümsüzlüğü ek patentlerin de hükümsüz olması sonucunu doğurur.
-patent kanunu için tıklayın-
Patentin Hükümsüzlük Nedenleri
Patent konusunun, bu KHK’nın 5.-10. maddelerinde belirtilen , patent verilebilirlik şartlarına sahip olmadığı ispat edilmişse;
Buluşun, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alanda bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve tam olarak tanımlanmadığı ispat edilmişse;
Patentin konusunun, yapılmış olan başvurunun kapsamı dışına çıktığı veya patentin 45. madde anlamında ayrılmış olan bir başvuruya veya 12. maddeye göre yapılan bir başvuruya dayandığı ve onların kapsamlarını aştığı ispat edilmişse;
Patent sahibinin, 11. maddeye göre patent isteme hakkına sahip bulunmadığı ispat edilmişse,
Patent sahibinin, 11. maddeye göre patent isteme hakkına sahip bulunmadığı hakkındaki iddia, ancak, buluşu yapan veya halefleri tarafından ileri sürülebilir. Bu durumda, bu KHK’nın 12. maddesi (GASP) hükmü uygulanır.
Hükümsüzlük nedenleri patentin sadece bir bölümüne ilişkin bulunuyorsa, sadece o bölümü etkileyen istem veya istemlerin iptali suretiyle, kısmi hükümsüzlüğe karar verilir. Bir istemin kısmen hükümsüzlüğüne karar verilemez.
Kısmi hükümsüzlük sonucu, patent ile korunan buluşun iptal edilmeyen istem veya istemleri, bu KHK’nın 5.-7. madde hükümlerine uygun olması halinde, patent, bu kısım için geçerli kalır.
FAYDALI MODELİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ
(551 KHK 165)
* Faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü, koruma süresinin devamınca talep edilebilir. (Patentten farklı)
* Zarar gören kişiler Cumhuriyet Savcılığı kanalıyla ilgili resmi makamlar. Ayrıca, 165. maddenin birinci fıkrasının (d) bendine göre, patent isteme hakkına sahip kişiler de dava açabilir.
* Yetkili ve görevli Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi tarafından karar verilir.
FM (Faydalı Model) Hükümsüzlük Nedenleri
Faydalı model konusunun, bu KHK’nın 154,155,156. maddelerinde belirtilen hükümlere aykırılığı ispat edilmişse;
Buluşun, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alanda bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve tam olarak tanımlanmadığı ispat edilmişse;
FM konusunun, yapılmış olan başvurunun kapsamı dışına çıktığı ve FM’nin 45. madde anlamında ayrılmış olan bir başvuruya veya 12. maddeye göre yapılan bir başvuruya dayandığı onların kapsamlarını aştığı ispat edilmişse;
FM belgesi sahibinin, 157. maddeye göre FM belgesi isteme hakkına sahip bulunmadığı ispat edilmişse;
FM belgesi sahibinin, 157. maddeye göre FM belgesi isteme hakkına sahip bulunmadığı hakkındaki iddia, ancak, buluşu yapan veya halefleri tarafından ileri sürülebilir.
Bu durumda, bu KHK’nın 12. maddesi (GASP) hükmü uygulanır.
Hükümsüzlük nedenleri FM’nin sadece bir bölümüne ilişkin bulunuyorsa, sadece o bölümü etkileyen istem veya istemlerin iptali suretiyle, kısmi hükümsüzlüğe karar verilir. Bir istemin kısmen hükümsüzlüğüne karar verilemez.
Kısmi hükümsüzlük sonucu, FM belgesinin iptal edilmeyen istem veya istemleri, bu KHK’nın 5.-7. madde hükümlerine uygun olması halinde, patent, bu kısım için geçerli kalır.
Faydalı Model Belgesinin verilmesine karşı gerekçeli itirazların başvuru sahibince dikkate alınmayarak FM belgesi verilmesi ve itirazla ilgili nedenlerle hükümsüzlüğe karar verilmiş olması halinde itiraz sahibi üçüncü kişilerin FM belgesi sahibinden tazminat talep hakkı doğar.
PATENTTEN DOĞAN HAKKA TECAVÜZ HALİNDE HUKUK DAVALARI
(551 KHK 136 ve devamı)
Patentten Doğan Hakka Tecavüz Sayılan Fiiller
Patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek;
Kısmen veya tamamen taklit suretiyle meydana getirildiğini bildiği veya bilmesi gerektiği halde, tecavüz yoluyla üretilen ürünleri satmak, dağıtmak veya bir başka şekilde ticaret alanına çıkarmak veya bu amaçlar için ithal etmek veya ticari amaçla elde bulundurmak veya uygulamaya koymak suretiyle kullanmak;
Patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu olan usulü kullanmak veya buluş konusu usule doğrudan doğruya elde edilen ürünleri satmak dağıtmak veya bir başka şekilde ticaret alanına çıkarmak veya bu amaçlar için ithal etmek veya uygulamaya koymak suretiyle kullanmak;
Patent sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devir etmek;
Bu fiillere iştirak veya yardım veya bunları teşvik etmek veya hangi şekil ve şartlarda olursa olsun bu fillerin yapılmasını kolaylaştırmak.
Kendisinde bulunan ve haksız olarak üretilen veya ticaret alanına çıkarılan eşyanın nereden alındığını veya nasıl sağlandığını bildirmekten kaçınmak.
Patent bir ürünün yapılışına ait bir usul için alınmışsa, aynı nitelikleri taşıyan her ürün, patenti alınmış usule göre yapılmış sayılır. Usule tecavüz etmeksizin ürünü ürettiğini iddia eden davalı bunu ispat etmekle yükümlüdür.
Patent Hakkına Tecavüze İlişkin Hukuk Davası
Patent sahibinin talepleri:
Patentten doğan haklara tecavüz fiillerinin durdurulması;
Tecavüzün giderilmesi ve maddi ve manevi zararın tazmini.
Patentten doğan haklara tecavüz suretiyle üretilen veya ithal edilen ürünlere, bunların üretiminde doğrudan doğruya kullanılan araçlara ve patente bağlı bir usulün kullanılmasını sağlayan araçlara el konulması
Mümkün olduğu takdirde el konulan ürün ve araçlar üzerinde kendisine mülkiyet hakkının tanınması talebi; Bu durumda, söz konusu ürünlerin değeri, tazminat miktarından düşülür. Bu değer, kabul edilen tazminatı aştığı zaman, patent sahibinin fazlayı karşı tarafa ödemesi gerekir.
Patentten doğan haklara tecavüzün devamını önlemek üzere tedbirlerin alınması, el konulan ürünlerin ve araçların şekillerinin değiştirilmesi veya patentten doğan haklara tecavüzün önlemesi için, kaçınılmaz ise, imhası talebi;
Patentten doğan haklara tecavüz eden kişi aleyhine verilen mahkeme kararının, masrafları tecavüz eden tarafından karşılanarak, ilgililere tebliğ edilmesi ve kamuya ilan yoluyla duyurulması talebi.
Patent İhtarname
İhtarname kullanıldığı amaç bakımından geniş kapsamlı anlamlar çağrıştıran kavramdır. Bu anlama istinaden Noterlik Yasası Yönetmeliğinde, "her türlü yasal işlemlerde muhatabına yasa, sözleşme, örf ve adetten kazanılan hak ve taleplerin yazılı olarak beyan edilmesi ya da haber edilmesi açısından yapılan işlemlere ihtarname ya da ihbarname ismi verilir." şeklinde tanımlanmıştır. Yönetmelikte belirtildiği gibi, her türlü yasal işlemler biçimde yer alan bir tanım, yasal işlemlerin ne kadar fazla çeşitli olması akabinde; ihtarnamenin çerçevesinin ne denli geniş olabileceği kavranabilmektedir.
İhtarnamenin ne zaman ne şekilde çekileceği ve içeriği önemlidir. Bunun için fikri sınai haklar konusunda uzman avukat ve hukuk işleri kadrosu ile çalışan ofisimizden yardım alabilirsiniz.
Çekilecek patent İhtarnamesi ile muhatabınıza aranızda yaşanan yasal ilişki kapsamında kendinize haksızlık yapıldığını düşünüyorsanız bu haksızlığın kapatılmasını talep etmek, karşı tarafın haksız kazancı için alacağınızın ödenmesini talep etmek, sözleşmeden kazanılan haklarınızı istemek şeklindeki durumların muhataba beyan edilmesi gibi pek çok hususu barındırabilir.
Yoğun ar-ge çalışmalarından sonra edinilen patent hakları korunması gözetilmesi gereken süreçleri gerektirir. Patent hakları ile ilgili ihlal durumunda karşı tarafın yaptığı bu ihlal ve tecavüz durumunun hatırlatılması önemli aşamalardan biridir. Çünkü bu hatırlatma açılacak davaları ve süreçleri etkilemektedir. Bu aşamada Asyaturk Patent olarak müvekkillerimize yön göstermekte ve danışmanlık yapılmaktadır.