Copyright Nedir COPYRIGHT

Copyright Nedir

Copyright, yazarın hakkı veya telif hakkı demektir. İçerik oluşturucuların edebi ve sanatsal çalışmaları üzerinde sahip oldukları hakları tanımlayan yasal bir terimdir. Kişi ya da kişilerin her türlü fikri emeği ile meydana getirdiği bilgi, düşünce, sanat eseri ve ürününün kullanılması ve kopyalanması ile ilgili hukuken sağlanan haklardır. 

Telif hakkı ülkemizde Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) çerçevesinde belirtilen fikri haklar başlığı altında tanımlanmaktadır. Başvuru kayıtları zorunlu olan, zorunlu olmayan, T.C Kültür Bakanlığı nezdinde başvurular ve isteğe bağlı kayıt şeklindedir. Burada dikkat edilmesi gereken husus başvuru sahibinin, başvurusunun doğru tespit edilmiş fikri haklar neticesinde ihtiyacına göre haklarını koruyacağı şekilde yapmasıdır.

Fikri haklarda tescil şartı aranmaksızın, uluslararası anlaşmalar kapsamında, ilgili ülke mevzuatının sağladığı korumadan faydalanır. Öte yandan fikri haklar başlığında genel olarak sıkça başvuru işlemleri yapılan sinema eserleri, kitaplar gibi türler dışında örneğin web sitesi içerikleri vb. türlerde esas sahibinin belirlenmesi için tescil gerekmektedir. Web sitesi içerikleri kopyalanan hak sahibi içeriğini kamuya ilk kendisinin sunduğunu gösteren bir yasal tescilli kayıta ihtiyaç duyabilir.  Bazı durumlarda tescil kayıtı yapılmaksızın © işareti ve açıklaması ile fikri haklar korunabilirken bazı fikri haklar türünün yapısı nedeniyle ancak tescilli kayıtla © işaret ve açıklamalı uyarısı istenilen koruma ile sağlayabilmektedir.

Telif haklarının korunması temel insan haklarından sayılmaktadır. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin 27.maddesine göre “herkesin oluşturduğu her türlü bilim, edebiyat veya sanat eserinden meydana gelmiş manevi ve maddi çıkarlarının korunması hakkı vardır.”


Fikir Patenti, Telif Hakkı ve Copyright 

Fikir patenti, yöntem patenti, telif hakkı ve copyright gibi kavramlar sürekli başvuru sahiplerince kullanılan ve karıştırılan bir durumdur. Copyright ve telif hakkı aynı yasal hakkı ifade eder. Copyright, telif hakkının uluslararası karşılığıdır. © işareti ile sembolize edilir.

Fikir patenti ya da yöntem patenti halk arasında söylenilen, başvuru sahiplerinin kullandığı terimlerdir. Fikri Sınai Haklar yasasında uluslararası ve yerel olarak fikir patenti ya da yöntem patenti yoktur. Fikirlere patent alınmaz. Patent ile telif hakları farklı yasal haklardır. Başvuru sahibinin buluşu bir ürün oluşturmuyorsa, ya da bu bir fikir, yöntem olarak birden çok ürüne konu olabiliyorsa proje kapsamında kişi bu yöntemin kendisine ait olduğunu copyright başvurusu ile kayıt altına alarak sağlayabilir. Genelde bu gibi fikri ve yöntemler telif hakkı başvurularında en az rastlanılan kayıtlardır. Genelde sırasıyla edebi eserler, senaryolar, besteler ve sanat eserleri kayıtları mevcuttur. Kültür Bakanlığı alt yapısı bu tür genel telif hakları kayıtlarına müsaittir. Kayıt isteğe bağlı olduğundan ülkelerin yasaları çerçevesinde yetkili başka özerk kurumlarda vardır. Türkiye’de proje, fikir kapsamında olan başvurular 5070 sayılı elektronik imza kanunu kapsamında yetkili elektronik sertifika hizmet sağlayıcıları (ESHS) tarafından güvence altına alınmaktadır. ESHS’lerin altyapılarından faydalanılarak başvuru sahiplerinin fikirleri, projeleri elektronik data veri bankalarında seri numarası ve zamanı ile kayıt altına alınır. Kültür Bakanlığı’na yapılan başvurularda bu kurumlarda kayıt altına alınabilir. ESHS’lerin sağladığı altyapı 2009 yılında başlamıştır.


Telif Hakkı (Copyright) Sertifikası ve Tescil Süreci

Telif hakkı ya da copyright’ın kayıt altına alınması süreci başvurudan sonra 3-5 işgünü içerisinde gerçekleştirilmektedir. Başvuru günü, yıl/ay/gün/saat şeklinde kayıta geçer. Elektronik ortamda korunabilen bir dosyaya sahip yetkili kuruluşun veri bankasında kayıt altında tutulmaktadır. Copyright belgelendirilmesi yetkili kuruluşlar tarafından yapılmamaktır. Bunun yerine kayıtın adı, zamanı, data numaraları bilgisi başvuru sahibine verilmektedir. Bu bilgiler 5070 sayılı elektronik imza kanunu kapsamında mahkemelerde delil niteliği taşımaktadır. Mevcut mevzuat gereği fikri mülkiyet haklarının ispat hukuku bakımından delil niteliği taşımaktadır.

Telif hakları kapsamına giren başvurular ya da herhangi bir fikir, düşüncenin copyright başvurusu, usulüne uygun bir şekilde hazır hale getirilip başvurulduktan sonra verilen yasal ve resmi bilgiler ofisimiz tarafından İngilizce ve Türkçe olarak sertifikalandırılır. Sertifika belgeleri ofisimiz tarafından da saklanmaktadır.


COPYRIGHT TELİF HAKKI BELGESİ ÖRNEĞİ

Copyright Nedir Copyright Nedir Copyright Nedir Copyright Nedir