Slogan Tescili

Sloganlar, marka başvurularında olduğu gibi marka olarak tescil edilerek koruma altına alınabilir. Sloganlar, reklamlar, iletişim ve medya sektörünün gelişmesine paralel olarak ticaret hayatında önemli bir yer bulmuştur.  Sloganlar, reklamlarda tekrar tekrar kullanılan kısa tabir veya deyimlerdir. Daha genel olarak tanımlamak gerekirse, reklamların etkinliği ve reklama konu olan mal veya hizmetin akılda kalıcılığını arttırmak için oluşturulan sözcük grupları ya da cümlelerdir.

Sloganlar Nasıl Korunur

Sloganlarda, markanın fonksiyonları arasında kabul edilen reklam fonksiyonunun olduğu görülmektedir. Sloganların marka olarak tescil edilebilmesi için, sloganın içerisinde, hukuken marka tescili ile korunan bir kısmın yer alması gerekmektedir.  Örneğin işletmenin veya markanın orijinal isminin yer alması gerekmektedir. Bu açıdan bakıldığında tescil edilen reklam niteliğinde sloganların sınırlı bir koruma kapsamında olduğu söylenebilir.

“bir mola ver-coca cola iç”, “persil persil kalır” sloganları bu duruma örnek olarak gösterilebilir.

Marka olarak tescil edilebilecek nitelikteki sloganlar açısından önem taşıyan bir husus da, sloganların markanın bütünlüğüne zarar vermemesidir. Sloganlar ile hedeflenen düşünce, slogan olarak kullanılan ifadelerle, kullanıcıların zihninde etki uyandırmaktadır. Bu bağlamda sloganın uzun olması, markanın bütünlüğüne zarar vermemektedir. Örneğin:

“paranın satın alınamayacağı şeyler vardır, geri kalan her şey için MasterCard”

Marka olarak tescil edilmek istenen sloganlar, konusunu oluşturduğu mal ve hizmetin niteliği, kalitesi, vasfı, miktarı gibi mal veya hizmetin karakteristik özelliğini gösteren hususlara işaret etmişse, tescil edilmesi mümkün olmayacaktır. (556 Sayılı Marka K.H.K madde 7/1 c bendi)

Kanun koyucunun böyle bir düzenleme getirilmesinin altında yatan sebep, tasviri işaretlerin kullanılmasının belli bir kimsenin inhisarına bırakılmak istenmemesidir. Aksinin gerçekleşmesi halinde markayı belirleyen, tanıtan bir sözcük bir kişinin tekeline bırakılmış olacak ve aynı sektörde faaliyet gösteren rakipler için katlanılmaz sonuçlar meydana gelebilecektir.

Marka tescili edilebilecek olan dolayısıyla bir kimsenin tekeline bırakılmasına sakınca olmayan reklam sloganlarına örnek olarak şunları gösterebiliriz:

Kitap evi tarafından, “daha iyi bir dünya için kitaplar” sloganı… Müze işletmesinin kullandığı, “unutmaya karşı” sloganı… Hava yolu şirketinin kullandığı “fly high,pay low” (yüksek uç,az öde)

Slogan tescilleri ile koruma kapsamını daha iyi anlayabilmek ve kıyaslama yapabilmek için Almanya da Bremen Asliye Mahkemesi’nin bir marka tecavüz davası hükmü gösterilebilir:

Milka markası reklam sloganı “die zarteste Versuchung seit es Shokolade gibt” (çikolata var olduğundan beri en yumuşak kışkırtma) ile bu firmanın rakibi Ritter markası sloganı “Der sahnigste Genuss seit es Quadrate gibt” (Kare var olduğundan beri kremalı lezzet) arasında, sloganlarda kullanılan kelimelerin birbirine çok benzememesinden ötürü marka hakkına tecavüz edebilecek nitelikte bir kullanım olmadığına karar vermiştir.

Slogan olarak marka tescili edilemeyen markalar

Slogan olarak kullanılacak olan sözcük ve sözcük grupları mal ve hizmeti tanımlayıcı olmamak kaydıyla ayırt ediciliğe sahip ifadeler olarak marka olabilirler ve marka olarak kullanılabilirler.

Ticaret alanında cins, çeşit, kalite ifade eden, ürünü tanımlayan nitelikteki terimlerin marka olarak tescillenemeyeceği, tescilin mutlak red nedeni ile karşılanacağı yasa gereğidir.  Bu tür ifadeler ayırt edici nitelikten uzak, çok yüksek kaliteye, abartılı vasıflara gönderme yapıldığı karar verici uzmanların ortak görüşleri olmuştur. Bu yüzden de slogan markalarının en azından özgün ve yaratıcı ifadeler olması gibi öznel yoruma dayalı bir tescil onayından geçtiği görülmektedir. Bir markanın korunabilmesi için, her ne kadar orijinal veya estetik olması gerekmese de ayırt edici olması, marka olarak tescil edilebilmesi şarttır. Buna göre sloganın tescil edileceği mallar için yaygın bir isim üzerine marka edilmemesi gerekir.  

Marka tescili edilmeyecek olan dolayısıyla bir kimsenin tekeline bırakılmasında sakıncalı olan reklam sloganlarına örnek olarak şunları gösterebiliriz:

“Türkiye’nin en kaliteli sucuğu”-“Dünyanın en kullanışlı, en sağlam arabası”- “hakiki zeytinyağı”

Her ne kadar bir sloganın tescil edilmesi için kriterler belirlense de dünyada karar mercilerin verdiği kararlar, yasalarca belirlenen maddelere uyması ve uymaması konusunda tartışmalı yorumlamalar olarak görülmüştür. Bazı kararlar itiraz, dava fiilleri yeniden değerlendirilmiştir.  Örneğin, “en iyi çay doğuş çay” sloganı tescillidir. Bu nedenle marka başvuru öncesinde markaya yatırım yapmadan önce uzmanlarımızdan ayrıntılı ücretsiz araştırma talep ediniz.